Pacjenci z OIM mogą odczuwać ból z powodu:
- Procesu chorobowego (uraz, zapalenie)
- Zabiegów leczniczych (operacje)
- Chorób współistniejących (zwyrodnienie stawów, migrena)
Odczuwanie bólu na OIOM wiąże się z:
- lękiem (obawa o życie, o chorobę).Lęk nasila odczuwanie bólu, a wzrost bólu nasila lęk.
- depresją (brak kontaktu z rodziną, niepełnosprawność, trudności z komunikacją – dreny).
- hałasem (dźwięki związane z aparaturą medyczną)
- zaburzeniami snu
- utrudnioną komunikacją (np. udar, intubacja, przetoki ).
Ocena natężenia bólu pacjentów z OIOM:
- Komunikacja werbalna (skale samooceny)
- Komunikacja niewerbalna u pacjentów, u których występują trudności z komunikacją
- mimika twarzy (wykrzywienie, grymasy, marszczenie brwi, zaciskanie warg, zębów, łzawienie, spojrzenie utkwione w jednym punkcie)
- wydawanie dźwięków (modlenie się, liczenie, powtarzanie bezsensownych fraz, skarżenie się, przeklinanie, jęczenie, stękanie, wzdychanie, dyszenie, krzyk, płacz)
- mowy ciała (ruchy wahadłowe, ruchy rytmiczne, kołysanie się, niepokój ruchowy, gryzienie, rzucanie się, uderzanie, napinanie mięśni)
- inne zachowania (masowanie bolącego miejsca, zmiana zachowań przy jedzeniu i piciu, zaburzenia snu, głośny oddech)
Bólowe objawy kliniczne u pacjentów nieprzytomnych, bez kontaktu:
1. zmiana rytmu serca
2. zmiana ciśnienia krwi
3. zmiana częstości oddechów
4. zwężenie źrenic
5. pocenie się
6. wymioty, nudności
7. bladość lub nagłe zaczerwienienie twarzy
Leczenie:
- Farmakologiczne : opioidy (morfina, fentanyl), NLPZ (niesterydowe leki pzapalne), paracetamol
- Leki znieczulające miejscowo - ciągłe znieczulenie zewnątrzoponowe
- Niefarmakologiczne leczenie wspomagające postępowanie przeciwbólowe: dotyk, działanie ciepła, muzykoterapia, kontakt z rodziną.