Aleksander ŚwiętochowskiPraca upodstaw

–

Chłop ma przywileje, ale nie potrafi ich wykorzystać.

–

Chłopi są zacofani, ziemianie powinni ich oświecać, jednak nie chcą tego robić (autor krytykuje ich konserwatyzm). Zmieniło się prawo, ale nie zmieniła się mentalność ziemiaństwa, chłopi wciąż są traktowani jak narzędzie pracy.

–

Chłopi z powodu niedouczenia marnotrawią pieniądze.

–

Krytyka sarmatyzmu u ziemian.

–

Autor proponuje zakładanie bibliotek i szkół dla chłopów.