- powieść psychologiczna (przejawiająca się w opisie losów Wokulskiego),
- powieść społeczna (panorama społeczeństwa),
- elementy pastiszu, satyry, groteski (charakterystyka arystokracji),
- elementy humoreski (fragmenty o studentach),
- powieść historyczna (przebijająca z 9 rozdziałów Pamiętników starego subiekta),
- powieść fantastyczno – naukowa, której to Prus był prekursorem (wynalazki Ochockiego i zainteresowanie nimi Stacha Wokulskiego, spotkanie profesora Geista).